İşsizlik fonu kime yaradı?
İŞKUR’un rakamlarına göre toplam büyüklüğü 131 milyar 120 milyon liraya çıkan işsizlik fonu işverene yaradı. 20198 yılının 11 aylık döneminde işsizlere ödenen tutar 9 milyar lirada kalırken, işverenlere ise 14,7 milyar lira ödeme yapıldı.
İşsizlik fonu çalışanların değil işverenin cebini doldurdu. İŞKUR’un açıkladığı verilere göre, 2019 yılının 11 aylık döneminde işsizlik fonundan çalışanlara ödenen tutar 9 milyar lira olurken, işverene aktarılan tutar 14,7 milyar liraya ulaştı. Resmi verilere göre, kayıtlı 4 milyon 26 bin işsizden sadece 595 bini işsizlik fonundan yararlanabildi.
Sözcü gazetesinden Erdoğan Süzre’in haberine göre, çalışanları işsiz kaldıkları dönemde desteklemek amacıyla kurulan İşsizlik Sigortası Fonu adeta işvereni destekleme mekanizmasına dönüştü.
İktidarın da sık sık yeni yasa değişiklikleri yaparak dilediği gibi kullandığı fondan işsizlere yapılan ödemeler, işverenlere aktarılan kaynağın neredeyse yarısına kadar düştü. İŞKUR tarafından yayımlanan aylık İşsizlik Sigortası Fonu Bülteni’nde yer alan resmi verilere göre, hem iktidarın hem de işverenin yoğun kullanımına rağmen fonun toplam varlığı kasım ayı itibariyle 131 milyar 120 milyon liraya çıktı.
Fon yönetimi, bu paranın 122 milyar 741 milyon lirasını Hazine’nin uzun vadeli borçlanma aracı olan tahvillere yatırırken, 8 milyar 378 milyon lirasını ise Ziraat Bankası’nın mevduat hesaplarında değerlendiriyor. İşsizlik Fonu, bu paralarına enflasyonun ve dövizdeki artışın çok altında faiz ödendiği için İŞKUR yönetimi artık bu paraların getiri kaybını bültenlerinde yayımlayamıyor.
Resmi verilere göre, 2017 yılında İşsizlik Fonu’ndan işsizlere 4.8 milyar lira ödenek kullandırılırken, aynı yıl işverenlere 2.5 milyar liralık kaynak aktarılmıştı. Ancak geçen yıl başlayan ve halen devam eden ekonomik kriz nedeniyle zor duruma düşen işverenlere fondan yapılan ödemeler adeta coştu.
Geçen yıl işsizlere yapılan ödemeler 5.8 milyar lirada kalırken işverene aktarılan kaynaklar 10.8 milyara çıktı. Bu yılın 11 aylık döneminde de işsizlikteki rekor artış nedeniyle işçilere yapılan ödemeler 9 milyara ulaşsa da işverene aktarılan kaynak 14.7 milyar liraya ulaştı.
10 işsizden 8’ine yok
Fonun amacı dışında kullanılmasını eleştiren CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, her 10 işsizden yaklaşık 8’inin fondan yararlanamadığını, fonun işsize değil işverenlerin derdine derman olduğunu söyledi. Ağbaba, bu yılın ilk 11 ayında İŞKUR’a kayıtlı 4 milyon 26 bin işsizden sadece 595 binine işsizlik ödeneği bağlandığını, 3.4 milyon işsizin ise kaderine terk edildiğini bildirdi.
İşsizi kurtaracak formül önerisi
Veli Ağbaba, İşsizlik Fonu’ndan yararlanma konusunda işsizlerin önüne çok ağır şartlar konulduğunu, bu nedenle milyonlarca işsizin adeta aç bırakıldığını belirtirken, fondan yararlanma şartlarının yumuşatılmasını önerdi.
Ağbaba, fondan yararlanmak için son 3 yılda 600 gün sigorta şartının 180’e indirilmesi ve kıdeme göre farklılaşan faydalanma sürelerinin uzatılması önerisini gündeme getirdi. Ağbaba, ayrıca İşsizlik Fonu’dan işverenlere ve devlete aktarılan kaynakların kesilmesini istedi.