Sezen Aksu
13 Temmuz 1954 Denizli’de doğmuştur.
Fatma Sezen Yıldırım bilinen sahne adıyla Sezen Aksu, Türk şarkıcı, söz yazarı ve besteci.
Çıkış yaptığı 1970’lerin ortalarından itibaren şarkılarıyla bir ikon hâline gelerek Türk pop müziğine yön verdi. Şarkıcılığının yanı sıra yazıp bestelediği şarkıları başkalarına vermesi sayesinde söz yazarı ve besteci kimliğiyle de sık sık ön plana çıktı. Kendisine geri vokallik yapan birçok kişiyi destekleyerek bu kişilerin albümlerinin yapımcılığını üstlendi. Bu sayede 1990’lar boyunca ve 2000’lerin başında çeşitli isimlerin tanınmasına yardımcı oldu ve bu isimleri etkiledi. Medyada Minik Serçe unvanıyla sıkça anılan Aksu, Selanik’ten mübadele ile Türkiye’ye gelen bir anne ile Rizeli bir babanın kızı olarak Sarayköy, Denizli’de doğdu.
Üç yaşındayken ailesinin İzmir’e taşınması sonucunda burada eğitim gördü, İzmir Kız Lisesi’ni tamamladıktan sonra Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi’ne devam etti ancak ikinci sınıfta okulu bıraktı. 1974’te plak yapmak için İstanbul’a taşındı ve bir yıl sonra ilk 45’liği “Haydi Şansım”ı Sezen Seley adıyla çıkardı.
1977’de ise ilk uzunçaları Allahaısmarladık’ı yayımladı. Ardından Serçe (1978), Firuze (1982), Sen Ağlama (1984), Git (1986), Sezen Aksu Söylüyor (1989), Gülümse (1991), Deli Kızın Türküsü (1993), Düş Bahçeleri (1996) dahil olmak üzere onlarca albüm piyasaya sürdü. Bunlardan Gülümse, Türkiye’de tüm zamanların en çok satan albümlerinden biri oldu. Aksu, bugüne kadar dünya genelinde 40 milyondan fazla albüm sattı.
Fen bilgisi öğretmeni olan annesi Şehriban Hanım, Selanik’ten mübadele ile gelen bir ailenin kızıdır. Pazar, Rizeli olan Laz kökenli babası Sami Yıldırım ise bir matematik öğretmenidir.Aksu, üç yaşına kadar Denizli’de oturduktan sonra, ailesiyle İzmir’e taşındı.
Nihat adındaki kardeşi ile beraber büyüyen Aksu, gençlik yıllarında birçok sanat dalına merak saldı. Bir süre Cengiz Bozkurt’tan resim dersleri aldı. Tiyatro ve dans derslerini de bu süreye sığdırdı. Bu sürede asi kişiliğiyle dikkat çeken Aksu, dansöz olma hayali kurmaya başladı.
Aksu, 1970 yılında Hafta Sonu dergisinin açtığı, jüri başkanlığını Ajda Pekkan’ın yaptığı ‘Altın Ses’ yarışmasında altıncı olurken bir diğer pop sanatçısı Nilüfer birinci olmuştu. Böylece Nilüfer, Sezen Aksu’dan önce ilk albümünü yayınladı. 1973 yılında Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi’ne giren Aksu, 1974’te üç şarkısını bir plak şirketine gönderdi. Aynı yılın Kasım ayında Ali Engin Aksu ile evlenen sanatçı, okulundan da ayrıldı. Müzik kariyeri 1970 yılında katıldığı Hafta Sonu dergisinin açtığı Altın Ses yarışmasında altıncı olmasıyla başladı.
1975 yılında, Sezen Seley adıyla, ilk 45’liği Haydi Şansım’ı çıkardı. Çok az satan bu 45’liği Sezen Aksu adıyla piyasaya çıkardığı ikinci 45’liği Yaşanmamış Yıllar/Kusura Bakma izledi. Kendisini uzun süre kırk beşlik plaklar listesinde bir numara yapacak üçüncü 45’liği Olmaz Olsun/Vurdumduymaz’ı 1976 yılında çıkardı.
Sanatçı, sonrasında, 1976 yılında ilk sahne çalışmasına başladı. Bebek Belediye Gazinosu’nda sahne almaya başlayan Aksu, 1977 yılında Allahaısmarladık/Kaç Yıl Geçti Aradan, Kaybolan Yıllar/Neye Yarar 45’likleri ve ilk 33’lüğü olan “Allahaısmarladık” albümlerini yayımladı.
1978 yılında Hurşid Yenigün’ün iki bestesi için söz yazan Aksu, Gölge Etme/Aşk kırk beşliğini yaptı. Yine aynı yıl, piyasadaki en eski Sezen Aksu albümü olma özelliğini taşıyan Serçe, çift LP olarak piyasaya çıktı. 1979 yılında İlk Gün Gibi/Yalancı ve Allahaşkına/Sensiz İçime Sinmiyor kırk beşlikleri piyasaya çıktı. Aynı yıl sanatçı, sinema sektöründe de göründü.
Sanatçının ilk filmi, başrolünü Bulut Aras’la paylaştığı; “A Star is Born” (Tr: Bir Yıldız Doğuyor; Y: Frank Pierson; O: Barbra Streisand, Kris Kristofferson) filminden uyarlanan ve bir Atıf Yılmaz filmi olan Minik Serçe oldu. Sanatçı bu tarihten sonra Minik Serçe adıyla anılmaya başlandı. Bir ünlü doğarken, başka bir ünlünün sönüşünü anlatan film, o dönemde fazla beğeni toplamadı. Aksu, bu filmi 1999 yılında Okan Bayülgen’in Zaga programında tekrar seyretmiş ve bu rolüne gülmüştür. 1979 yılında Atıf Yılmaz’ın yönettiği “Minik Serçe” filminde oynadı. “Minik Serçe”, Aksu’nun rol aldığı ilk filmdir. 1980 yılında Sevgilerimle albümünü çıkaran sanatçı, 1981’de Sezen Aksu Aile Gazinosu adlı müzikal için çalışmalar yaptı.
Sanatçı, 10 Temmuz 1981’de Beşiktaş Evlendirme Dairesi’nde Sinan Özer ile evlendi. Ancak o sıralarda Aksu’nun Özer’den 4,5 aylık gebe olduğu konuşuluyordu. 11 Kasım 1981’de Aksu, oğlu Mithat Can Özer’i doğurdu.Sanatçı, aynı yıl Aralık ayında Sezen Aksu Aile Gazinosu için tekrar çalışmaya başladı.
1982 yılında Şan Müzikholü’nde Sezen Aksu Aile Gazinosu gösterime girdi. Adile Naşit, Şener Şen, Ayşen Gruda ve Altan Erbulak ile aynı oyunu paylaşan Aksu, sahnede yedi farklı karakteri canlandırdı. Sonrasında Firuze albümünü yayımlayan sanatçı, aynı yıl, dönemin popüler dergisi Hey tarafından “Yılın Kadın Şarkıcısı” seçildi. 1983 yılında Aksu, Hey’in Geleneksel Oskar Konseri’ne de Yılın Kadın Şarkıcısı olarak katıldı.
1983 yılında Sezen Aksu, Eurovision’a katılma kararı aldı. Söz ve müziği Ali Kocatepe’ye ait “Heyamola” parçası, Ali Kocatepe ve Coşkun Demir ile birlikte seslendirildi. Türkiye finaline kalan bu parça Eurovision finallerinde Türkiye’yi temsil edemedi.
1983 yılında “Heyamola” parçasının 45’liği “Hey Dergisi” tarafından yılın plağı seçildi. Aynı yıl Aksu, Sinan Özer’den boşandı.
Sanatçı, 6 Eylül 1984’de Sen Ağlama albümünü piyasaya çıkardı.
TRT’nin denetiminden geçemediği için önceleri televizyonda şarkıları yayımlanmayan Aksu, 1985’in başından itibaren bu fırsatı elde etti. Şarkılar TRT’de yayımlanmaya başlar başlamaz albüm büyük bir ilgi gördü ve satış listelerinin haftalarca zirvesinde yer aldı.
Aksu, albümün 56. haftasında “Hey Dergisi”ne yaptığı açıklamada “Bekliyordum ama bu kadarını değil… Ne yalan söyleyeyim, 1 yılı aşkın sürece listelerde kalacağımı sanmıyordum. Tüm müzikseverlere candan, gönülden teşekkürlerimi sunuyorum.” şeklinde beyanatta bulundu.
1985 yılında Aksu, Eurovision Türkiye finaline bir kez daha katıldı. Bu seferki şarkının adı Küçük Bir Aşk Masalı’ydı. Sözleri Aksu’ya ait olan bu şarkıyı Sezen Aksu ve Özdemir Erdoğan birlikte seslendirdi ama sonuç değişmedi. Eurovision’da Türkiye’yi temsil etme hakkını bir türlü kazanamayan Aksu, 1985’ten sonra bir daha yarışmaya katılmadı.
1985`de, sanatçı “Bin Yıl Önce, Bin Yıl Sonra” isimli müzikal için hazırlandı. Müzikal, 1986 yılının ilk haftasından itibaren gösterime girdi. Şan Müzikholü’nde kapalı gişe oynayan bu müzikal, dönemin dünyasını ve Türkiye’sini Ti’ye alıyordu. Sahnede büyük beğeni toplayan Aksu, sahneyi Şener Şen, İlyas Salman, Ayşen Gruda gibi isimlerle paylaştı.
1986’da “Git” ile büyük beğeni toplayan sanatçı, “Onyedi” dergisinin Ocak 1986 sayısında okuyucu anketinde “1985’in en büyük kadın şarkıcısı” seçildi. Aksu, 1988 yılında “Sezen Aksu’88″‘i çıkardı. Aynı şekilde 1989 yılında “Sezen Aksu Söylüyor” albümüyle beliren Aksu, bu albümle çok büyük bir beğeni topladı.
1989 yılında Sezen Aksu beyaz perdede göründü. Yönetmenliğini Yavuz Özkan’ın yaptığı “Büyük Yalnızlık”ta Sezen Aksu, başrolü Ferhan Şensoy ile paylaştı. Film, 1990 yılındaki Altın Portakal Film Festivali’nde En İyi Görüntü dalında ödül aldı. Filmin müzikleri Aksu’nun yapımcısı Onno Tunç’a aitti. Filmin müziklerinden “Aşk Irmakları”, dört yıl sonra Uçurtma Bayramları adıyla Levent Yüksel’in ilk albümünde yer alacaktı.
2010 yılında Amerikan NPR radyosu tarafından belirlenen “50 Büyük Ses” listesinde yer alan Sezen Aksu’nun, Nisan 2010’da İsveç’in başkenti Stockholm’de, Fahir Atakoğlu ile birlikte verdiği konser çok sayıda Türk ve İsveçli müziksever tarafından izlendi.
Aksu, 10 yıllık aranın ardından “TurkofAmerica” ile “GNL Entertainment”ın ortaklaşa organize ettiği, kurumsal sponsorluğunu ise Washington merkezli Türk Kültür Vakfı’nın yaptığı ABD’de 4-7 Nisan tarihleri arasında gerçekleştirilen ve Maryland, Strathmore Konser Salonu’nda günü, New York, Carnegie Hall ve New Jersey’nin Newark şehrindeki Prudential Hall’de üç konser vermiştir.
ABD konserlerinde sanatçıya Atakoğlu eşlik etmiştir. Aksu, New Jersey konserinde kendisine ayrılan süreyi aşması üzerine seyircilere, Biz bu sınırları aştık, Amerikalılar da sabır rekoru kırdılar, New Jersey’de de bu gece böyle olacak, sizleri mutlu etmeden bu sahneden inmeyeceğim demiştir. Son olarak Ahmet Kaya …bir eksiğiz albümünde Ağladıkça şarkısını seslendirmiştir.
2011 yılına gelindiğinde Aksu tekrar stüdyoya girmiş ve Öptüm albümünü yayımlamıştır. İçerisinde genel olarak kendi söz ve bestelerinden oluşan “Unuttun mu Beni”, “Vay”, “Aşka Şükrederim”, “Ah Felek Yordun Beni” gibi şarkıları barındıran albüm, söz ve müziği Nazan Öncel’e ait olan “Ballı” şarkısı da albümde yer almaktadır. Cemal Süreyya’nın “Sayım” isimli şiiri de Aksu’nun bestesiyle albümde yer almıştır.Albümden “Unuttun mu Beni” ve “Vay” şarkılarına klip çekilmiştir.
Aksu 2013 yılında Kayıp Şehir, 2014 yılında Yeniler ve Yeni Kalanlar single’larını çıkarmış ve son olarak 2015’te Eksik Olma şarkısı ile sürdürülebilir çay tarımına destek vermiştir.
Ocak 2016’da İstanbul da Volkswagen Arena’da sahne alan Sezen Aksu, sahnelere veda ettiğini açıkladı. Aksu, “Her bitiş yeni bir başlangıçtır. Üretmeye devam edeceğim fakat daha önceden söz verdiğim birkaç konseri de yaptıktan sonra sahneye veda ediyorum. İstanbul’da son konserim. Bugün 40 yılın anısına burada benimle olduğunuz için şükranla doluyum.” dedi.Aynı yıl Eylül’de tekrar müzik yapacağını açıkladı.
Ocak 2017’de yirmi üçüncü stüdyo albümü Biraz Pop Biraz Sezen’i DMC aracılığıyla piyasaya sürdü.
Sezen Aksu genç yaşta Hasan Yüksektepe ile kısa süren evlilik yapmıştır. Müzik kariyerinde albüm yayınlamadan önce Ali Engin Aksu ile evlenmiş, “Aksu” soyadını bu evliliğinden almış ancak evliliği kısa sürmüştür.
3 aylık hamileyken 10 Temmuz 1980 tarihinde Sinan Özer ile evlenen Sezen Aksu 1983 yılında evliliğini sonlandırmıştır.
1993’te gazeteci Ahmet Utlu ile evlenen sanatçının bu evliliği de kısa sürmüştür.
Evliliklerinin yanı sıra Uzay Heparı ile yaşadığı kısa aşkı ile de bilinen Sezen Aksu, toplam 4 evlilik yapmıştır.
ALBÜMLER
Biraz Pop Biraz Sezen – 2017
Öptüm – 2011
Yürüyorum Düş Bahçeleri`nde… – 2009
Deniz Yıldızı – 2008
Kardelen – 2005
Bahane – 2005
Yaz Bitmeden – 2003
Deliveren – 2000
Adı Bende Saklı – 1998
Düğün ve Cenaze – 1997
Düş Bahçeleri – 1996
Işık Doğudan Yükselir – 1995
Deli Kızın Türküsü – 1993
Gülümse – 1991
Sezen Aksu Söylüyor – 1989
Sezen Aksu`88 – 1988
Git – 1986
Sen Ağlama – 1984
Firuze – 1982
Ağlamak Güzeldir – 1981
Sevgilerimle – 1980
Serçe – 1978
Allahaısmarladık – 1977