Geçmiş Zaman Olur ki – Esenler
ESENLER’İN TARİHİ
Osmanlı döneminde Mahmutbey nahiyesi içerisinde birer Rum yerleşim yeri olan Litros ve Avas köylerinin etnik yapısı, Lozan Antlaşması’yla değişmiştir.
Cumhuriyet döneminde Rum kökenli halkın Yunanistan’a göç etmesiyle boşalan köylere, Doğu Mekodanya’dan gelen Türkler iskân ettirilmiştir. Uzun yıllar mübadele köyü konumunda kalan Litros ve Avas isimlerini 1930’lu yıllara kadar korumuştur. 1937 – 1940 yıllarında gerçekleştirilen değişiklikle Litros-Esenler, Avas-Atışalanı olarak Türkçeleştirilmiştir.
İlçemiz tarihi eser bakımından zengin sayılmaz. Bizans ve Osmanlı dönemine ait çeşme, su kemeri, su terazisi ve sebil günümüze ulaşan tarihi yapılarımızdır.
Bu eserlerin de kitabeleri tahrip edildiği için yapım tarihleri hakkında bilgi vermek mümkün değildir. Bunlar: Avas Kemeri, Atışalanı Çeşmesi, Atışalanı Sebili, Menderes Çeşmesi (Litros Ayazması), Yavuz Selim Çeşmesi ve Nene Hatun Çeşmesi.
ATIŞALAN SU KEMERİ
(AVASKÖY KEMERİ, YILANLIKEMER)
Tarihi kaynaklarda, bu yapıtlardan sadece Avas Kemeri hakkında, bazı bilgilere ulaşmak mümkündür.
Eski haritalarda Avasköy Kemeri veya Yılanlıkemer diye anılan bu kemerin üzerinden Süleymaniye ile Beylik sularının künkleri geçer. Kemer, Mimar Sinan yapısıdır. Sinan’ın yaptığı su kemerleri arsında gerek Tezkiret’ül-Bünyan ve gerekse Tezkiret’ül-Enbiye’de, Avasköy Kemeri’nden bahsedilmektedir.
Bu kemerin yapısındaki zarafet ve uygulanan teknik, Mimar Sinan yapısı olduğunu açıkça göstermektedir. Yatay kuvvetlerin karşılanması için Sinan’ın, Uzunkemer, Paşa Kemeri ve diğer kemerlerde uyguladığı 3 m. eninde ve tabandaki 0,60-0,75m’lik çıkıntılar tepede sıfır olacak şekilde yapılan payandalar bu kemerde de aynen uygulanmıştır. Gözlerin açıklıkları 4,50 m’dir. Yalnız ortadaki göz 6 m. olarak yapılmıştır. Talveg’den tepesinin yüksekliği 10,30 m’dir. Sert kalker taşları ile yapılmış olan bu kemerde künklerin iç çapı 21 cm’dir.
Süleymaniye Suyollarına ait haritada bu kemer 11 gözlü, Topkapı Sarayı Müzesi III. Ahmet kitaplığındaki 1607 tarihli haritada 12 gözlü, 1748 tarihli haritada ise yine 12 gözlü olarak çizilmiştir.
İDARİ YAPI
1970 yılına kadar Atışalanı ve Esenler köy statülerini korumuştur. 1970 yılında mülga belediyelerin İstanbul Belediyesi’ne bağlanmasıyla Esenler, 1984 yılına kadar İstanbul Belediyesi Şube Müdürlüğü olarak faaliyetlerini sürdürmüştür. 1984 yerel seçimlerinden sonra gerçekleştirilen yapılanmada Esenler, Bakırköy Belediyesi Esenler Şube Müdürlüğü olarak hizmet vermiştir.
Bakırköy ilçesinin ayrılmasını müteakip, 1992-1994 arasında Güngören İlçesine bağlanan Esenler, 27.12.1993 tarih ve 3949 sayılı yasayla ilçe niteliğini kazanmıştır. 27 Mart 1994 tarihinden itibaren ilçe belediye teşkilatı yeniden kurulmuştur. 27 Mart 1994 Mahalli İdareler Seçimi’yle göreve gelen Mehmet Öcalan 3 dönem Belediye Başkanlığı yaptı. 2009 yılında ise M. Tevfik Göksu Esenler’in (İlçe olduktan sonra) ikinci Belediye Başkanı seçildi. Göksu da Öcalan gibi 3 dönemdir Esenler Belediye Başkanı olarak görevini sürdürmektedir.




